Assalomu aleykum Hurmatli tumanimiz fuqarolari, aziz yurtdoshlar!

Muhtaram Prezidentimizning 2025-yil 3-yanvar kunidagi “2025-yilda Respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi PQ-1-son qarori mahallalarda xavfsiz muhitni yaratish boʻyicha mutloqo yangicha ishlash tizimi joriy etildi.

Mahallalarda mavjud muammolarni, joyida manzilli xal etish uchun, ijtimoiy profilaktika tizimi yoʻlga qoʻyildi. Profilaktika inspektorlari tomonidan huquqbuzarlik sodir etish yoki undan jabrlanish ehtimoli yuqori boʻlgan 2 793 nafar shaxslarga xulosalar berilib, mavjud muammolarini mahalla yettiligi tomonidan hal etilishi taʼminlanmoqda.

Soʻngi yillarda mahallalarda jinoyatchilikni barvaqt oldini olish, mahallalarda xavfsiz muhitni yaratish masalasiga alohida etibor qaratilmoqda.

Mahallalarda mavjud muammolarning joyida manzilli hal etilishi uchun ijtimoiy profilaktika tizimi yoʻlga qoʻyildi.

Shuningdek, mahalla faollari tomonidan 485 nafar shaxslarni muammolari ijobiy hal etish choralari koʻrildi.

Jumladan,

- 53 nafar shaxslarning bandligi taʼminlandi,

- 45 ta ajrim yoqasidagi nizoli oilalar yarashtirildi,

- 12 nafar ogʻir ahvoldagi ayollarga yordamlar koʻrsatildi,

- 112 nafar tazyiq va zoʻravonlikka uchragan xotin-qizlarga himoya orderlari berildi, 

- 3 nafar jazoni ijro etish muassasalaridan qaytgan xotin-qizlarga ijtimoiy moslashtirildi,

- 28 nafar ishsiz yoshlar kasb-xunarga yoʻnaltirildi,

- 12 nafar koʻmakka muhtoj ogʻir toifadagi yoshlarning muammolari hal etildi,

- 30 nafar huquqbuzarlik sodir etishga moyil yoshlar bilan profilaktik tadbirlar oʻtkazildi,

- 7 nafar tibbiyot muassasalari hisobida turuvchi shaxslar sogʻlom hayotga qaytarildi,

- 131 ta ogʻir ahvoldagi oilalarga kompleks ijtimoiy xizmatlar koʻrsatildi,

- 26 nafar keksa va yolgʻiz yashovchi shaxslarga tibbiy yordamlar koʻrsatildi,

- 26 nafar nogironlarga ijtimoiy, tibbiy va boshqa yordamlar koʻrsatilib, muammolari ijobiy hal etildi.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Bugungi kunda tuman hududidagi jinoyatchilik ahvoli, uni oldini olish, koʻrilayotgan chora-tadbirlar boʻyicha qichqacha  axborot bersam.

2025-yil 3 oyida Uchqoʻrgʻon tumanida 102 ta jinoyatlar (oʻtgan yili 42ta) sodir etilgan.

2025-yil 3 oyida Uchqoʻrgʻon tumanida umumiy jinoyatlar ikki yarim baravar (42 / 102) koʻpaygan.

Jami jinoyatlarning:

– 24 tasi (23,5 foizi) oldi olinishi lozim boʻlgan;

– 37 tasi (36,2 foizi) aniqlangan;

– 41 tasi (40,2 foizi) AKT yordamida sodir etilgan jinoyatlarni tashkil etadi.

2025-yilda umumiy jinoyatlar (AKT jinoyatlardan tashqari) 45,2 foizga (42 / 61) oshgan.

Uchqoʻrgʻon tumanida umumiy (AKT jinoyatlardan tashqari) (61 ta) jinoyatlarning 24 tasini (23,5 %) oldi olinishi mumkin boʻlgan
11 ta turdagi jinoyatlar tashkil etib, ularning soni avvalgi yilga nisbatan  3 taga (21/24)  oshgan.

Oldi olinishi lozim boʻlgan jinoyat turlaridan:

– bezorilik 100 foizga (0/3);

– oʻgʻrilik 20,0 foizga (5/6);

– ogʻir tje 100 foizga (0/1);

– yengil tje 100 foizga (0/1) oshgan.

Qotillik, nomusga tegish, talonchilik, bosqinchilik, jinoyatlari sodir etilmagan.

Shaxslar tomonidan sodir etilgan jinoyatlar:

– yoshlar 40,0 foizga (5/7),

– mastlar 100 foizga (1/2),

– muqaddam sudlanganlar 100 foizga (0/4),

– guruxlar 100 foizga (0/3),

– ayollar (0/1) oshgan.

Voyaga yetmaganlar tomonidan jinoyatlar sodir etilmagan birinchi chorakda.

Har 100 ming aholi soniga jami jinoyatlar Uchqoʻrgʻon tumanida oʻrtacha  54,5 tadan toʻgʻri kelgan. ( viloyatda 9-oʻrin).

Axborot texnologiyalari yordamida sodir etilgan jinoyatlar soni 34 taga (7/41) yoki 485,7 foizga oshgan.

Ushbu jinoyatlarning asosiy salmogʻini (74,3%) oʻgʻrilik va firibgarlik  jinoyatlari tashkil etgan.

Uchqoʻrgʻon tumani viloyatning 14 ta tuman-shaharlar orasida bezorilik jinoyatlari boʻyicha (3 ta) salbiy 4-oʻrin egallagan.

Tumandagi 64 ta mahallalardan  3 tasi qizil, 10 tasi “sariq” va 51 tasi “yashil” toifaga kiritilgan.

Qizil toifadagi mahallalar:  Istiqbol, Qoʻgʻay, Sharxonchek.

Mahalla hududida oldini olish mumkin boʻlgan eng koʻp jinoyat Istiqbol (2 ta oldi olinadigan, shundan 1 ta oʻgʻrilik, 1 ta bezorilik), mahallasida sodir etilgan.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Jinoyatlarning eng koʻp sodir etilayotgan turlari, xamda bizni  eng koʻp tashfishga solayotgan tan jaroxati yetkazish uning kelib chiqish sabab va omillariga toʻhtalib oʻtsam.

Tan jaroxati bilan bogʻlik jinoyatlar boʻyicha:

Joriy yilni shu kunga qadar tuman hududida 12 ta tan jaroxati bilan bogʻlik jinoyatlar sodir etildi.

Mazkur jinoyatlar tahlil qilganimizda,

-1 tasi qasddan badanga ogʻir shikast yetkazish (104),

-2 tasi qasddan badanga oʻrtacha ogʻir shikast yetkazish (105),

-1 tasi qasddan badanga yengil shikast yetkazish (109),

-3 tasi oilaviy maishiy zoʻravonlik (126/ pr 1),

-5 tasi bezorilik jinoyatlarini tashkil qilgan.

Byezorilik jinoyati boʻyicha tahlil qilinganda:

Joriy yilda 5 ta bezorilik jinoyatlari sodir etildi.

Bezorilik jinoyatini kelib chiqish sabablari oʻrganilganida, fuqarolarning bir-birlari bilan oʻzaro kelishmovchilik, gap tortishib qolish natijasida sodir etilganligi aniqlandi.

Koʻcha va jamoat joylarida fuqarolarning bir birlariga boʻlgan munosabatlari, muomula madaniyatiga rioya etmasliklari, oʻzaro hurmatni saqlamasligi sabab ushbu jinoyatlar sodir etilayotgani koʻrinmoqda.

Yana bir muhim jihatga eʼtibor qaratadigan boʻlsak, jamoat joylarida fuqarolar tomonidan sovuq qurolni olib yurish holatlari koʻplab uchramoqda.

Oʻtkazilgan “Tigʻ” tadbirlar jarayonida 69 ta holatlarda fuqarolar tigʻli jismlarni yonlarida olib yurganliklari aniqlanib, tegishli tartibda jazo muqarrarligini taʼminlab kelinmoqda.

Shu oʻrinda, yuqorida koʻrsatib oʻtilgan xolat yuzasidan sovuq qurol sifatida foydalanishi mumkin boʻlgan ashyolarni jamoat joylarida ochiq holda olib yurish, Oʻzbekiston Respublikasi maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksi (185-2) moddalarida taqiqlanganligi yana bir bor etiborlaringni qaratmoqchiman.

Shuningdek, firibgarlik jinoyati boʻyicha:

Joriy yilda tuman hududida 1 ta firibgarlik jinoyatlari qayd etildi.

Ushbu jinoyatlarni sodir etilishi ham fuqarolar oson va tez daromad topishga intilishi, “oʻzaro lavz” hamda “oʻzaro ishonch” va “tanish-bilish” tushunchalari asosida xuquqiy hujjatlarsiz munosabatlarga kirishishlari oqibatida sodir etilmoqda.

Yuqoridagi holatlardan koʻrinmoqdagi, fuqarolarimizning oʻzlari bila turib firibgarlik qurboniga aylanib qolmoqdalar. 

Giyoxvandlik boʻyicha

- Yana bir muhim masalalardan biri giyohvandlik va psixotrop moddalarning noqonuniy muomulasi bilan bogʻliq jinoyatlardir.

Tuman hamkor tashkilotlari bilan birgalikda giyohvandlik illatiga qarshi kurashish va uni yoshlar orasida keng tarqalishini oldini olish boʻyicha bir qator tadbirlarni amalga oshirmoqdamiz.

Oʻtgan davr mobaynida olib borilgan tadbirlar jarayonida 11 ta jinoiy holatlar aniqlanib, 100,1 gr.dan ortiq giyohvandlik moddalarning noqonuniy muomalasiga chek qoʻyildi.

Mazkur holatlar boʻyicha 11 nafar shaxslarning  javobgarlik masalasi koʻrib chiqildi.

Hurmatli fuqarolar, giyohvandlik illati bilan aksariyat yoshlarimiz shugʻullanmoqda. 

Albatta bir narsani unutmasligimiz kerak, talab boʻlmasa taklif ham boʻlmaydi.

Barchamiz bunga masʼul boʻlib, jamiyatimizda giyohvandlik vabosini oldini olish bilan shugʻullanmasak, kelajak avlod taqdiriga befarq boʻlgan boʻlamiz.

Bu illatga qarshi barchamiz birgalikda kurashimiz shart va lozim deb hisoblayman.

Yoʻl-transport hodisalari boʻyicha:

Yoʻllarda harakat xavfsizligini taʼminlash masalasi ham muhim ahamiyat kasb etmoqda.

Joriy yilda tumanda 6 ta yoʻl-transport hodisalari sodir etilib, uning 4 tasi oʻlim bilan bogʻliq jinoyatlardir.

Yoʻl-transport hodisalarining oldini olish maqsadida mutasaddi tashkilotlar bilan hamkorlikda yoʻl infratuzilmasini yaxshilash choralari koʻrildi, muntazam ravishda profilaktik tadbirlar olib borildi.

Lekin, bugungi kunda haydovchilik madaniyatini yetarli deb boʻlmaydi.

Ayrim haydovchilar yoʻl harakati qoidalariga amal qilmasliklari, mensimasdan transport vositalarini boshqarishlari, ayrim hollarda esa ota-onalarning oʻzlari voyaga yetmagan farzandlariga transport vositasini boshqarishlariga imkon berayotganliklari ogʻir oqibatli yoʻl-transport hodisalarini keltirib chiqarmoqda.

Oʻtgan 3 oyda 2898 ta qoidabuzarliklar aniqlangan boʻlib, uning 1875 tasi qoʻpol qoidabuzarlikni tashkil qilgan boʻlsa, 49 ta mast holda transport vositasini boshqarish holatlarini tashkil qilgan.

Aniqlangan 49 ta mastlik holati, bu shuncha yoʻl-transport xodisasini oldi olingan desam, hech mubolagʻa boʻlmaydi.

Aziz tumanimiz fuqarolari, yuqorida yoʻl – taransport hodisalari boʻyicha birqancha jiddiy masalalar aytib oʻtildi, albatta barchamiz haydovchilik hurmatini saqlagan holda, qoidalarga itoat qilib harakatlansak, hech qanday koʻngilsiz hodisalar sodir etilmasligiga oʻzimizni hissamizni qoʻshgan boʻlamiz.

Yoshlar boʻyicha:

Joriy yilda yoshlar tomonidan 7 ta jinoyatlar sodir etilgan.

Yoshlar tomonidan jinoyatlar sodir etilishi tashvishli holdir. Ular tomonidan,

-1 ta firibgarlik, 

-1 ta oʻgʻirlik,

-2 ta bezorilik,

-3 ta boshqa turdagi jinoyatlarga qoʻl urganlar.

Yoshlar masalasiga masʼul boʻlgan tashkilotlar, mahalla vakillari, profilaktika inspektorlari, yoshlar jinoyati masalasiga jiddiy eʼtibor berib, ularning muammolarini oʻz vaqtida aniqlab, bartaraf etib, oilalardagi maʼnaviy muhitni sogʻlomlashtirish, bunda ota-onalarning masuʼliyatini oshirishlari muhim deb hisoblayman.

Yoshlar, kelajak poydevori tushunchasi bilan qarab, ularning ezgu niyat va orzularini roʻyobga chiqarishga barchamiz masʼul ekanligmizni unutmasligmiz zarur.

Aziz tumanimiz fuqarolari,

Tuman hududida jinoyatchilikka qarshi kurashish, jinoyatlarni barvaqt oldini olish masalasi faqatgina   davlat idoralarining vazifasi emas, balki butun jamiyatning vazifasi deb qarab, bu masalalarga eʼtiblik boʻlsak, tuman hududida jamoat xafsizligi ishonchi taʼminlanib, mahallalarda havfsiz muhit yaratiladi, bu bilan oldimizga qoʻyilgan maqsadga erishamiz.

Uchqoʻrgʻon tumani IIB boshligʻi U.Murodullayev