Assalomu aleykum Hurmatli tumanimiz fuqarolari, aziz yurtdoshlar!

Joriy yilda, tuman hududida jamoat havfsizligini taʼminlashga qaratilgan barcha-chora tadbirlar koʻrildi.

Hurmatli Prezidentimiz tomonilaridan respublikamiz hududida tinchlik va osoyishtalikni taʼminlash, jinoyatchilikni barvaqt oldini olish masalasiga alohida eʼtibor qaratib, bunda ichki ishlar organlari oldiga ham aniq vazifalarni belgilab berganlar.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Bugungi kunda tuman hududidagi jinoyatchilik ahvoli, uni oldini olish, koʻrilayotgan chora-tadbirlar boʻyicha qichqacha axborot bersam.

Tuman hududida jinoyatchilikka qarshi kurashish va huquqbuzarliklarni oldini olish borasida olib borilgan chora-tadbirlar natijasida, oldini olish mumkin boʻlgan jinoyatlar -19,4 foizga (31 tadan 25 taga -6 ta),

-mahalla hududida oldini olish mumkin boʻlgan jinoyatlar esa -33,3 foizga (18 tadan 12 taga, -6 ta) kamaygan.

-aniqlanadigan jinoyatlar +100,0 foizga (14 tadan
28 taga, +14 ta) koʻp aniqlanib, jinoyat sodir etib yurgan shaxslarga jazo muqarrarligi taʼminlandi.

Tumanimizdagi 53 ta mahallalardan 42 tasida jinoyatlar sodir etilishiga yoʻl qoʻyilmadi, 8 ta mahalla sariq, 3 ta mahalla qizil toifaga kiritildi.

Ijtimoiy profilaktika yoʻnalishi boʻyicha:

Soʻngi yillarda mahallalarda jinoyatchilikni barvaqt oldini olish, mahallalarda xavfsiz muhitni yaratish masalasiga alohida etibor qaratilmoqda.

Mahallalarda mavjud muammolarning joyida manzilli hal etilishi uchun ijtimoiy profilaktika tizimi yoʻlga qoʻyildi.

Profilaktika inspektorlari tomonidan huquqbuzarlik sodir etish yoki undan jabrlanish ehtimoli yuqori boʻlgan
4124 nafar shaxslarga xulosalar berilib, mavjud muammolarini mahalla yettiligi tomonidan hal etilishi taʼminlanmoqda.

Mahalla faollari tomonidan 106 nafar shaxslar muammolarini ijobiy hal etildi.

Jumladan,

- 22 nafar shaxslarning bandligi taʼminlandi,

-17 ta ajrim yoqasidagi nizoli oilalar yarashtirildi,

-9 nafar ogʻir ahvoldagi ayollarga yordamlar koʻrsatildi,

-11 nafar tazyiq va zoʻravonlikka uchragan xotin-qizlarga himoya orderlari berildi, 

-1 nafar jazoni ijro etish muassasalaridan qaytgan xotin-qizlar ijtimoiy moslashtirildi,

-12 nafar ishsiz yoshlar kasb-xunarga yoʻnaltirildi,

-2 nafar koʻmakka muhtoj ogʻir toifadagi yoshlarning muammolari hal etildi,

-13 nafar huquqbuzarlik sodir etishga moyil yoshlar bilan profilaktik tadbirlar oʻtkazildi,

-1 nafar tibbiyot muassasalari hisobida turuvchi shaxslar sogʻlom hayotga qaytarildi,

-26 ta ogʻir ahvoldagi oilalarga kompleks ijtimoiy xizmatlar koʻrsatildi,

-16 nafar keksa va yolgʻiz yashovchi shaxslarga tibbiy yordamlar koʻrsatildi,

-15 nafar nogironlarga ijtimoiy, tibbiy va boshqa yordamlar koʻrsatilib, muammolari ijobiy hal etildi.

Bugungi kunda ijtimoiy profilaktik tadbirlari amalga oshirilishi oʻzining ijobiy natijasini berib, jinoyat sodir etilishini oldini olishga samarali xizmat qilmoqda.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Jinoyatlarning eng koʻp sodir etilayotgan turlari, uning kelib chiqish sabab va omillariga toʻhtalib oʻtsam.

Oʻgʻirlik jinoyati boʻyicha:

Joriy yilda tuman hududida 3 ta oʻgʻirlik jinoyatlari qayd etildi.

Mazkur jinoyatlar tahlil qilganimizda,

-1 tasi xonadonda,

-1 tasi velosiped oʻgʻirligi,

-1 tasi boshqa turdagi oʻgʻirliklarni tashkil qilgan.

Bundan koʻrinmoqdaki, oʻgʻirlik jinoyatini kelib chiqishiga oʻzimiz ham befarq ekanligimiz, shaxsiy mulklarimizga ehtiyot boʻlmay harakatlanishimiz oqibatida jinoyatchilarga zamin yaratib berilayotganli koʻrinmoqda.

Firibgarlik jinoyati boʻyicha:

Joriy yilda tuman hududida 3 ta firibgarlik jinoyatlari qayd etildi.

Ushbu jinoyatlarni sodir etilishi ham fuqarolar oson va tez daromad topishga intilishi, “oʻzaro lavz”, “oʻzaro ishonch”, “tanish-bilish” tushunchalari asosida xuquqiy hujjatlarsiz munosabatlarga kirishishlari oqibatida sodir etilmoqda.

Yuqoridagi holatlardan koʻrinmoqdagi, fuqarolarimizning oʻzlari bila turib firibgarlik qurboniga aylanmoqdalar. 

Yana bir muhim jihatga eʼtibor qaratadigan boʻlsak, jamoat joylarida fuqarolar sovuq qurolni olib yurish holatlari koʻplab uchramoqda.

Oʻtkazilgan “Tigʻ” tadbirlar jarayonida 46 ta holatlarda fuqarolar tigʻli jismlarni yonlarida olib yurganliklari aniqlanib, tegishli tartibda choralar  koʻrilgan.

Shu oʻrinda, sovuq qurol sifatida foydalanishi mumkin boʻlgan ashyolarni jamoat joylarida ochiq holda olib yurish, Oʻzbekiston Respublikasi maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksi (1852) moddalarida taqiqlangan.

Giyohvandlik boʻyicha

Yana bir muhim masalalardan biri giyohvandlik va psixotrop moddalarning noqonuniy muomulasi bilan bogʻliq jinoyatlardir.

Tuman hamkor tashkilotlari bilan birgalikda giyohvandlik illatiga qarshi kurashish va uni yoshlar orasida keng tarqalishini oldini olish boʻyicha bir qator tadbirlarni amalga oshirmoqdamiz.

Oʻtgan davr mobaynida olib borilgan tadbirlar jarayonida 12 ta jinoiy holatlar aniqlanib, 31,0 gr.dan ortiq giyohvandlik moddalarning noqonuniy muomalasiga chek qoʻyildi.

Mazkur holatlar boʻyicha 12 nafar shaxslarning  javobgarlik masalasi koʻrib chiqildi.

Hurmatli fuqarolar, giyohvandlik illati bilan aksariyat yoshlarimiz shugʻullanmoqda. 

Albatta bir narsani unutmasligimiz kerak, talab boʻlmasa taklif ham boʻlmaydi.

Barchamiz bunga masʼul boʻlib, jamiyatimizda giyohvandlik vabosini oldini olish bilan shugʻullanmasak, kelajak avlod taqdiriga befarq boʻlgan boʻlamiz.

Bu illatga qarshi barchamiz birgalikda kurashimiz shart va lozim deb hisoblayman.

Kiber jinoyati boʻyicha:

Soʻnggi vaqtlarda butun dunyoda, shu jumladan yurtimizda ham Axborot texnologiyalari yordamida sodir etiladigan jinoyatlar (yaʼni kiberjinoyatlar) keskin ortib bormoqda.

Bu turdagi jinoyatlarning oʻziga xos murakkab tomoni shundaki, jinoyatni sodir etayotgan shaxs uchun chegara va masofa toʻsqinlik qilmaydi, jinoyatchi qisqa fursatda oʻnlab, hatto yuzlab fuqarolarni jabrlanuvchiga aylantirib qoʻyishi mumkin.

Joriy yilda ushbu yoʻnalishdagi jinoyatlar umumiy sodir etilgan jinoyatlarning 54,3 foizini (25 ta) tashkil etmoqda.

Ushbu jinoyatlarning asosiy salmogʻini (100,0%) oʻgʻrilik
(25 tadan 13 ta, 52,0 %) va firibgarlik (25 tadan 12 ta, 48,0 %) orqali sodir etilgan.

Achinarlisi, aksariyat holatlarda fuqarolarning oʻzlari firibgarlarga osongina aldanib qolib, plastik karta kodini oddiy holda aytib qoʻyish orqali firibgarlarga topshirib qoʻymoqdalar.

Shu oʻrinda, ayrim fuqarolarimiz, ijtimoiy tarmoqlar orqali tez va qisqa fursatda boyish ilinjida boʻlayotganliklari ham tashvishli holdir.

Buning oqibatida oʻzlari jinoyat qurboniga aylanmoqdalar.

Hurmatli fuqarolar, plastik karta raqamini jinoyatchining aldoviga kirib oshkor qilishingiz, ishonuvchanligingiz, tezroq boylik orttirishga boʻlgan qiziqishingiz bu turdagi jinoyatlarning salmogʻini keskin ortib ketishiga sabab boʻlmoqda.

Shu boisdan ushbu jinoyatlarni oldini olishda,

-birinchidan, plastik karta raqamlarini oshkor qilmaslik,

-ikkinchidan, shartnomalarni faqatgina notarial tartibida amalga oshirish,

-uchinchidan, telefon orqali aloqaga chiqqan har qanday shaxsning soʻziga ishonmaslik lozim boʻladi.

Yoʻl-transport hodisalari boʻyicha:

Yoʻllarda harakat xavfsizligini taʼminlash masalasi ham muhim ahamiyat kasb etmoqda.

Joriy yilning 3 oyi davomida tumanda 3 ta yoʻl-transport hodisalari sodir etilgan.

Yoʻl-transport hodisalarining oldini olish maqsadida mutasaddi tashkilotlar bilan hamkorlikda yoʻl infratuzilmasini yaxshilash choralari koʻrildi, muntazam ravishda profilaktik tadbirlar olib borildi.

Lekin, bugungi kunda haydovchilik madaniyatini yetarli deb boʻlmaydi.

Ayrim haydovchilar yoʻl harakati qoidalariga amal qilmasliklari, mensimasdan transport vositalarini boshqarishlari, ayrim hollarda esa ota-onalarning oʻzlari voyaga yetmagan farzandlariga transport vositasini boshqarishlariga imkon berayotganliklari ogʻir oqibatli yoʻl-transport hodisalarini keltirib chiqarmoqda.

Oʻtgan 3 oyda 2610 ta qoidabuzarliklar aniqlangan boʻlib, uning 1225 tasi qoʻpol qoidabuzarlikni tashkil qilgan boʻlsa, 25 ta mast holda transport vositasini boshqarish holatlarini tashkil qilgan.

Aniqlangan 25 ta mastlik holati, bu shuncha yoʻl-transport xodisasini oldi olingan desam, hech mubolagʻa boʻlmaydi.

Aziz tumanimiz fuqarolari, yuqorida yoʻl – taransport hodisalari boʻyicha birqancha jiddiy masalalar aytib oʻtildi, albatta barchamiz haydovchilik hurmatini saqlagan holda, qoidalarga itoat qilib harakatlansak, hech qanday koʻngilsiz hodisalar sodir etilmasligiga oʻzimizni hissamizni qoʻshgan boʻlamiz.

Voyaga yetmaganlar boʻyicha:

Voyaga yetmaganlarni barkamol inson boʻlib tarbiyalanishlari, davlatimiz siyosatining eng muxim ustuvor yoʻnalishlaridan biri hisoblanadi.

Oʻtgan davr mobaynida taʼlim muassalari bilan hamkorlikda bir qator ishlar amalga oshirildi.

Lekin, olib borilayotgan ishlar samaradorligi yetarli darajada boʻlmaganligi bois, voyaga yetmaganlar tomonidan jinoyatlar sodir etilishiga yoʻl qoʻyib kelinmoqda.

Jumladan:

3 oy mobaynida 3 nafar (3/3) voyaga yetmaganlar tomonidan 3 ta (3/3) jinoyatlar sodir etilganligi albatta tashvishli holdir.

Ular tomonidan,

-1 ta transport vositasini olib qochish,

-1 ta ogʻir tan jarohat yetkazish,

-4 ta boshqa turdagi jinoyatlar sodir etilgan.

Aksariyat oʻquvchilar oʻzlari bilan birga tigʻli jismlarni olib yurishni odat qilib olganlar.

Oʻtkazilgan tadbirlar davomida oʻquvchilardan 9 dona oʻtkir tigʻli buyumlar olingan.

Oʻquvchilarni nazorat qilinmasligi oqibatida dars mashgʻulotlariga qatnashmaslik holatlariga yoʻl qoʻyib kelinayotganligi “Davomat” tadbirlarida maʼlum boʻlgan.

Masalan:

Oʻtgan davr mobaynida 244 nafar oʻquvchilar darslarga kechikib kelganligi, 97 nafar oʻquvchilar darsdan ketib qolganligi, 669 nafar oʻquvchilar maktabga kelmaganliklari aniqlandi.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Hurmatli Prezidentimizning 2025-yil 18-mart kungi “Ichki ishlar organlarining voyaga yetmaganlar oʻrtasida huquqbuzarliklar profilaktikasi faoliyatini tashkil etish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi
PQ-110-son qarorlari qabul qilindi.

Mazkur qaror bilan taʼlim muassasalarida oʻquvchilar bilan  “Maktab – mahalla – oila” tamoyili asosida ishlash tizimini joriy etildi,

oʻquvchilar oʻrtasida qonunbuzilish va boshqa koʻrinishdagi hulq ogʻishlariga qarshi immunitetni shakllantirish, psixologik ishlash mexanizmlarini yoʻlga qoʻyish, oʻquvchilarda Vatanga sadoqat hissini shakllantirish, maktablarda doimiy ravishda davomatni tekshirish, oʻquvchilarni kasbga yoʻnaltirish kabi vazifalar yuklatildi.

Yoshlar boʻyicha:

Joriy yilda yoshlar tomonidan 6 ta jinoyatlar sodir etilgan.

Yoshlar tomonidan jinoyatlar sodir etilishi tashvishli holdir. Ular tomonidan,

-2 ta Diniy mazmundagi material tarqatish, 

-1 ta Qimorxona tashkil etish,

-3 ta giyoxvandlik,

Yoshlar masalasiga masʼul boʻlgan tashkilotlar, mahalla vakillari, profilaktika inspektorlari, yoshlar jinoyati masalasiga jiddiy eʼtibor berib, ularning muammolarini oʻz vaqtida aniqlab, bartaraf etib, oilalardagi maʼnaviy muhitni sogʻlomlashtirish, bunda ota-onalarning masuʼliyatini oshirishlari muhim deb hisoblayman.

Yoshlar, kelajak poydevori tushunchasi bilan qarab, ularning ezgu niyat va orzularini roʻyobga chiqarishga barchamiz masʼul ekanligmizni unutmasligmiz zarur.

Aziz tumanimiz fuqarolari,

Tuman hududida jinoyatchilikka qarshi kurashish, jinoyatlarni barvaqt oldini olish masalasi faqatgina   davlat idoralarining vazifasi emas, balki butun jamiyatning vazifasi deb qarab, bu masalalarga eʼtiblik boʻlsak, tuman hududida jamoat xafsizligi ishonchi taʼminlanib, mahallalarda havfsiz muhit yaratiladi, bu bilan oldimizga qoʻyilgan maqsadga erishamiz.

Namangan tumani IIB boshligʻi A.Ubaydullayev