Assalomu alaykum hurmatli tumanimiz fuqarolari, aziz yurtdoshlar!

Prezidentimizning joriy yil 3-yanvardagi “2025-yilda respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida” PQ–1-son qarori mahallalarda xavfsiz muhitni yaratish boʻyicha mutlaqo yangicha ishlash tizimi boʻldi.

Barcha darajadagi rahbarlarga “Har bir mahallada huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish” ustuvor vazifa etib belgilandi.

Mahalla–tuman darajasida “yoʻl xarita”lar ishlab chiqilib, ijroga qaratildi.

Qaror talablaridan kelib chiqib, 2024-yilda kriminogen vaziyati ogʻir deb topilgan va qizil hudud boʻlgan 5 ta mahallalarga manzilli chora-tadbirlarini belgilagan holda mahalla–tuman–viloyat darajasidagi hokim, prokuror, soliq, Milliy gvardiya, Ichki ishlar (5-nafar) masʼul rahbarlar biriktirilib, sohaviy javobgarligi yuklatildi.

Ijtimoiy profilaktika yoʻnalishi boʻyicha:

Taʼkidlash joizki soʻngi yillarda mahallalarda jinoyatchilikni barvaqt oldini olish, mahallalarda xavfsiz muhitni yaratish masalasiga alohida etibor qaratilmoqda.

Mahallalarda mavjud muammolarning joyida manzilli hal etilishi uchun ijtimoiy profilaktika tizimi yoʻlga qoʻyildi.

Xususan, Mingbuloq tumanida profilaktika inspektorlari tomonidan huquqbuzarlik sodir etish yoki undan jabrlanish ehtimoli yuqori boʻlgan 1.622 nafar shaxslarga xulosalar berilib, mavjud muammolarini mahalla yettiligi tomonidan hal etilishi taʼminlanmoqda.

Bugungi kunda ijtimoiy profilaktik tadbirlari amalga oshirilishi oʻzining ijobiy natijasini berib, jinoyat sodir etilishini oldini olishga samarali xizmat qilmoqda.

Tumanimizdagi 40 ta mahallalardan 2025-yil 4 oyi davomida 29 tasida jinoyatlar sodir etilishiga yoʻl qoʻyilmadi, 8 ta mahallalar sariq, 3 ta mahallalar qizil toifaga kiritildi.

Hurmatli yurtdoshlar,

Jinoyatlarning eng koʻp sodir etilayotgan turlari, uning kelib chiqish sabab va omillariga toʻhtalib oʻtsam.

Oʻgʻirlik jinoyati boʻyicha:

Joriy yilda tuman hududida 10 ta oʻgʻirlik jinoyatlari qayd etildi.

Mazkur jinoyatlar,

-3 tasi xonadonlarda,

-2 tasi savdo yoki hizmat koʻrsatish obyektlarida,

-1 tasi avtomashinalarda,

-1 tasi xayvon oʻgʻirligi,

-3 tasi boshqa turdagi oʻgʻirliklarni tashkil qilgan.

Bundan koʻrinmoqdaki, oʻgʻirlik jinoyatini kelib chiqishiga oʻzimiz ham befarq ekanligimiz, shaxsiy mulklarimizga ehtiyot boʻlmasligimiz oqibatida jinoyatchilarga sharoit yaratib berilayotganligi yaqqol nomoyon boʻlmoqda.

Firibgarlik jinoyati boʻyicha:

Joriy yilda tuman hududida 1 ta firibgarlik jinoyati qayd etildi.

Ushbu jinoyatlar fuqarolar oson va tez daromad topishga intilishlari, uy-joy, avtomashina va boshqa mulklarini oldi-sotdisida xuquqiy hujjatlarsiz munosabatlarga kirishishlari oqibatida sodir etilmoqda.

Yuqoridagi holatlardan koʻrinmoqdagi, fuqarola-rimizning oʻzlari bila turib firibgarlik qurboniga aylanmoqdalar.

Koʻcha va jamoat joylardagi jinoyatlar boʻyicha:

Joriy yilning 4 oyi davomida tumanda bezorilik jinoyatlari sodir etilishiga yoʻl qoʻyilmadi.

Lekin eʼtibor qaratadigan boʻlsak, jamoat joylarida fuqarolar sovuq qurolni olib yurish holatlari koʻplab uchramoqda.

Oʻtkazilgan “Tigʻ” tadbirlar jarayonida 23 ta holatlarda fuqarolar tigʻli jismlarni yonlarida olib yurganliklari aniqlanib, tegishli tartibda choralar koʻrilgan.

Shu oʻrinda, sovuq qurol sifatida foydalanishi mumkin boʻlgan ashyolarni jamoat joylarida ochiq holda olib yurish, Oʻzbekiston Respublikasi maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksi (1852) moddalarida taqiqlangan.

Giyohvandlik boʻyicha

Muhim yoʻnalishlardan biri giyohvandlik va psixotrop moddalarning noqonuniy muomalasiga qarshi kurashishdir.

Tumanda hamkor tashkilotlari bilan birgalikda giyohvandlik illatiga qarshi kurashish va uni yoshlar orasida keng tarqalishini oldini olish boʻyicha bir qator tadbirlarni amalga oshirmoqdamiz.

Olib borilgan tadbirlar natijasida joriy yilning 4 oyi davomida 7 ta jinoiy holatlar aniqlanib, 629,05 gram. dan ortiq giyohvandlik moddalarning noqonuniy muomilasiga chek qoʻyildi.

Mazkur holatlar boʻyicha 7 nafar shaxslarga nisbatan jazo muqarrarligi taʼminlandi.

Aniqlangan giyohvandlik moddalar muomilaga chiqqanida 600 nafardan ortiq fuqarolar zaharlanishi mumkin edi.

Albatta bir narsani unutmasligimiz kerak, talab boʻlmasa taklif ham boʻlmaydi.

Barchamiz bunga masʼul boʻlib, jamiyatimizda giyohvandlik vabosini oldini olish bilan shugʻullanmasak, kelajak avlod taqdiriga befarq boʻlgan boʻlamiz.

Bu illatga qarshi barchamiz birgalikda kurashimiz shart va lozim deb hisoblayman.

Kiber jinoyati boʻyicha:

Bugungi rivojlangan davrda Axborot texnologiyalari yordamida sodir etiladigan jinoyatlar (yaʼni kiber jinoyatlar) keskin ortib bormoqda.

Bu turdagi jinoyatlarning oʻziga xos tomoni shundaki, jinoyatni sodir etayotgan shaxs uchun chegara va masofa toʻsqinlik qilmaydi, jinoyatchi qisqa fursatda oʻnlab, hatto yuzlab fuqarolarni jabrlanuvchiga aylantiradi.

Joriy yilda bu yoʻnalishdagi jinoyatlar umumiy sodir etilgan jinoyatlarning 62 foizini (28 ta) tashkil etmoqda.

Mazkur jinoyatlarning 52 foizi (48 tasi) plastik kartalardan mablagʻlarini 27 tasi oʻgʻirlik holatda va 21 tasi firibgarlik yoʻli bilan talon- toroj qilgan.

51 foizi plastik karta maʼlumotlarini berilganligi uchun, 21 foizi ijtimoiy tarmoqda mablagʻlarni koʻpaytirib berishda aldanish, 8 foizi esa onlayn savdo bilan shugʻullanish orqali sodir etilgan.

Achinarlisi, aksariyat holatlarda fuqarolarning oʻzlari jinoyatchilarga osongina aldanib qolib, plastik karta kodini oddiy holda aytib qoʻyish orqali mablagʻlarni topshirishmoqda.

Shu oʻrinda, ayrim fuqarolarimiz, ijtimoiy tarmoqlar orqali tez va qisqa fursatda boyish ilinjida boʻlayotganliklari ham tashvishli holdir.

Buning oqibatida oʻzlari jinoyat qurboniga aylanmoqdalar.

Hurmatli fuqarolar, plastik karta raqamini jinoyatchining aldoviga kirib oshkor qilishingiz, ishonuvchanligingiz, tezroq boylik orttirishga boʻlgan qiziqishingiz bu turdagi jinoyatlarning salmogʻini keskin ortib ketishiga sabab boʻlmoqda.

Shu boisdan ushbu jinoyatlarni oldini olishda,

-birinchidan, plastik karta raqamlarini oshkor qilmaslik,

-ikkinchidan, telefon orqali aloqaga chiqqan har qanday shaxsning soʻziga ishonmaslik lozim boʻladi.

Yoʻl-transport hodisalari boʻyicha:

Yoʻllarda harakat xavfsizligini taʼminlash masalasi ham muhim ahamiyat kasb etmoqda.

Tuman hududida oʻtgan yoʻllar uzunligi 107 km. boʻlib, shundan 58 km. mahalliy ahamiyatga ega va 49 km. ichki xoʻjalik yoʻllarini tashkil etadi.

Yoʻllarda 3 ta tezlikni oʻlchaydigan radar va 4 ta qoida buzarliklarni aniqlaydigan foto va video qayd etish kamerasi oʻrnatilgan.

Joriy yilda 3 ta yoʻl-transport hodisalari sodir etilib, uning 1 tasi oʻlim bilan va 2 tasi tan-jarohati bilan yakunlangan.

Yoʻl-transport hodisalari 42,8 foizga yoki (7/3 -4 ta) kamaygan boʻlsada, lekin bolalar bilan bogʻliq holatlar 100,0 foizga ortib ketgan (0/1ta).

Mazkur hodisalarda 1 nafar fuqarolar vafot etgan.

Yoʻl-transport hodisalarining oldini olish maqsadida mutasaddi tashkilotlar bilan hamkorlikda yoʻl infratuzilmasini yaxshilash choralari koʻrildi, muntazam ravishda profilaktik tadbirlar olib borildi.

Lekin, bugungi kunda haydovchilik va huquqiy madaniyatini yetarli deb boʻlmaydi.

Ayrim haydovchilar yoʻl harakati qoidalariga amal qilmasliklari, mensimasdan transport vositalarini boshqarishlari, ayrim hollarda esa ota-onalarning oʻzlari voyaga yetmagan farzandlariga transport vositasini boshqarishlariga imkon berayotganliklari ogʻir oqibatli yoʻl-transport hodisalarini keltirib chiqarmoqda.

Eng achinarlisi, ayrim fuqarolar moddiy manfaat evaziga voyaga yetmagan maktab oʻquvchilariga oʻzlarining transport vositalarini boshqarish uchun ijaraga berishlari oqibatida mudhish hodisalar kelib chiqmoqda.

Yuqoridagi holatlarni oldini olish borasida YHXB tizimi hodimlari tomonidan profilaktik tadbirlar keng olib borilishi taʼminlanmoqda.

Voyaga yetmaganlar boʻyicha:

Bugungi kunda, tumandagi

-50 ta maktablarda 24.018 nafar,

-2 ta kasb-xunar maktablarida 856 nafar jami 24.874 nafar oʻquvchilar taʼlim olmoqdalar.

Voyaga yetmaganlarni barkamol inson boʻlib tarbiyalanishlari, davlatimiz siyosatining eng muxim ustuvor yoʻnalishlaridan biri hisoblanadi.

Taʼlim muassalari bilan hamkorlikda bir qator ishlar amalga oshirildi.

Lekin, olib borilayotgan ishlar samaradorligi yetarli darajada boʻlmaganligi bois, voyaga yetmaganlar tomonidan jinoyatlar sodir etilishiga yoʻl qoʻyib kelinmoqda.

Jumladan:

4 oy mobaynida  voyaga yetmaganlar tomonidan 3 ta jinoyat sodir etilib (1/3) 2 taga ortib ketishiga yoʻl qoʻyilgan.

Voyaga yetmaganlar tomonidan

- 2 ta oʻgʻirlik,

- 1 ta shaxsga doir maʼlumotlar toʻgʻrisidagi qonunchilikni buzish jinoyatlari sodir etilgan.

Aksariyat oʻquvchilar oʻzlari bilan birga tigʻli jismlarni olib yurishni odat qilib olganlar.

Oʻtkazilgan tadbirlar davomida oʻquvchilardan 28 dona oʻtkir tigʻli buyumlar olingan.

Oʻquvchilarni nazorat qilinmasligi oqibatida dars mashgʻulotlariga qatnashmaslik holatlariga yoʻl qoʻyib kelinayotganligi “Davomat” tadbirlarida maʼlum boʻlgan.

Hurmatli tumanimiz fuqarolari,

Hurmatli Prezidentimizning 2025-yil 18-mart kungi “Ichki ishlar organlarining voyaga yetmaganlar oʻrtasida huquqbuzarliklar profilaktikasi faoliyatini tashkil etish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-110-son qarorlari qabul qilindi.

Mazkur qaror bilan taʼlim muassasalarida oʻquvchilar bilan “Maktab – mahalla – oila” tamoyili asosida ishlash tizimi joriy etilib bunda,

oʻquvchilar oʻrtasida qonunbuzilish va boshqa koʻrinishdagi hulq ogʻishlariga qarshi immunitetni shakllantirish, psixologik ishlash mexanizmlarini yoʻlga qoʻyish, oʻquvchilarda Vatanga sadoqat hissini shakllantirish, maktablarda doimiy ravishda davomatni tekshirish, oʻquvchilarni kasbga yoʻnaltirish kabi vazifalar yuklatildi.

Aziz tumanimiz ahli,

Voyaga yetmagan farzandlarimizning maʼnaviy- maʼrifiy saviyasini oshirish, bilim olishlari uchun munosib sharoit yaratish, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash hamda boʻsh vaqtlarini mazmunli tashkil etish masalalarini birgalikda amalga oshirib, manzilli ishlarni tashkil etsak, oldimizga qoʻygan maqsadimizga erishamiz.

Yoshlar boʻyicha:

Xabaringiz bor, oʻtgan davr mobaynida Prezidentimiz tomonlaridan doimiy ravishda yoshlarga katta eʼtibor qaratilib, ularni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashda barchamizning oldimizga katta masʼuliyatni yuklamoqdalar.

Bugungi kunda tumanimiz aholisining 22,8 foizi yoki 31.102 nafarini yoshlar tashkil qiladi.

Joriy yilning 4 oyida yoshlar tomonidan 5 ta jinoyatlar sodir etilib, oʻtgan yilning shu davriga nisbatan (4-5) 1 taga oshib ketgan.

Yoshlar tomonidan,

-5 ta oʻgʻirlik jinoyatlari sodir etilgan.

Yoshlar, kelajak poydevori tushunchasi bilan qarab, ularning ezgu niyat va orzularini roʻyobga chiqarishga barchamiz masʼul ekanligmizni unutmasligimiz zarur.

Ayollar jinoyati boʻyicha:

Joriy yilning 4 oyi mobaynida xotin-qizlar tomonidan 1 ta (1/1) jinoyatlar sodir etilgan.

Sodir etilgan 1 ta jinoyatlarda 1 nafar ayollar ishtirok etgan. Ular tomonidan

-1 ta qoʻshmachilik qilish yoki foxishaxona saqlash jinoyatlari sodir etilganligi tashvishlidir.

Tazyiq va zoʻravonlik:

Soʻngi yillarda xotin-qizlarning faolligini oshirish, gender tengligini taʼminlash, tazyiq va zoʻravonlikning oldini olish borasida keng koʻlamli ishlar amalga oshirilmoqda.

Albatta, xotin-qizlarni tazyiq va zoʻravonlikdan himoya qilish borasida asosiy masʼuliyatni ichki ishlar organlar oʻz zimmasiga olgan.

Bugungi kunda tumanda tazyiq va zoʻravonlikka uchragan 53 nafar xotin-qizlarga himoya orderi berilib, nazoratga olindi.

Tazyiq va zoʻravonliklar,

-47 ta oilada,

-3 ta koʻchalarda,

-1 ta jamoat joylarida,

-2 ta boshqa joylarda sodir etilgan.

Bular shuni anglatadiki, ayrim oilalarda hali ham maʼnaviy ruhiy muhit nosogʻlomligicha qolmoqda.

Shuni inobatga olib, hamkor tashkilotlar bilan birgalikda nizoli oilalarni yana bir bor oʻrganib chiqib, ularning muammolarini manzilli hal etish choralarini koʻrishimiz lozim boʻladi.

Bunda albatta, mahalla masʼullari bilan birgalikda mahallalardagi nuroniy otaxon va onaxonlar oila-qadriyati tushunchasini barcha yoshlarga singdirish borasida muhim rol oʻynashlari kerak.

Aziz tumanimiz fuqarolari,

Mingbuloq tumani xududida barchamiz jinoyat sodir etilgandan keyin emas, uni avvaldan oldini olishga alohida eʼtibor qarataylik.

Bugungi kunda tumanimizdagi barcha mahallalarda profilaktika inspektorlari bevosita mahalla yettiligi bilan birgalikda kunu-tun xizmat olib bormoqdalar.

Tuman hududida jinoyatchilikka qarshi kurashish, jinoyatlarni barvaqt oldini olish masalasi faqatgina davlat idoralarining vazifasi emas, balki butun jamiyatning vazifasi deb qarab, bu masalalarga eʼtiborlik boʻlsak, tuman hududida jamoat xafsizligi ishonchli taʼminlanib, mahallalarda havfsiz muhit yaratiladi, bu bilan oldimizga qoʻyilgan maqsadga erishamiz, xalqimiz bizdan rozi boʻladi.

Mingbuloq tumani prokurori U.Akbarov